Institut za javno zdravlje IJZ saopštio je da su dvije osobe u Danilovgradu zaražene su Q groznicom. To se desilo što se krajem jula pojavila Q groznice među životinjama u dva gazdinstva u opštini Danilovgrad. Q groznica nije bolest koju je tek tako lako preležati, simptomi mogu biti i ozbiljniji, ali je zapravo vjerovatnoća da se neko zarazi prilično ograničena i najveća je među ljudima koji se bave stokom – veterinarima i uzgajivačima.
Ljudi i osjetljive vrste životinja se mogu inficirati udisanjem aerosola, odnosno čestica prašine patogenom kontaminiranog biološkog materija (urin, feces, mlijeko, plodne ovojnice) te putem krpelja.
U humanoj populaciji Q groznica u većini slučajeva protiče asimptomatski (prema nekim procjenama u oko 60 odsto slučajeva), a kliničku formu bolesti prate simptomi slični gripi uključujući povišenu tjelesnu temperaturu (i do 40,5 °C), groznicu, umor i bolove u mišićima.
Transmisija/prenošenje bolesti
Bolest se prenosi primarno direktnim kontaktom sa oboljelom životinjom (npr. dodirivanje, lizanje, stručni zahvati) i njenim izlučevinama, kompetentnim vektorima, a indirektno i kontaktom sa kontaminiranim materijalom i opremom. Dodatno, ljudi se mogu inficirati konzumiranjem kontaminiranog, nepasterizovanog mlijeka i mliječnih proizvoda. Rijetko se Q groznica može prenijeti transfuzijom krvi, transplacentarno s majke na fetus, te seksualnim kontaktom.
Osobe u riziku od infekcije Q groznicom
Određena zanimanja imaju povećan rizik od izlaganja C. burnetii (i do 20 odsto), uključujući veterinare i uzgajivače stoke/farmere, radnike u klaonicama i industriji prerade mlijeka i mesa te istraživače (pogotovo u terenskim uslovima).
Simptomi bolesti kod ljudi
Akutna forma bolesti
Otprilike u četvoro od 10 ljudi inficiranih bakterijom C. burnetii razviće se klinički oblik bolesti. Bolest se obično razvije dvije do tri sedmice nakon izlaganja bakteriji.
Znakovi i simptomi akutne Q groznice mogu uključivati:
· povišenu tjelesnu temperaturu (i do 40,5 °C)
· umor i opštu slabost
· glavobolju
· noćno znojenje
· bolove u mišićima
· mučnina, povraćanje ili proliv
· bolovi u stomaku
· neproduktivan kašalj
· bol u grudima
Simptomi mogu biti blagi ili teški. U teškoj kliničkoj formi bolesti vrlo česta su zapaljenja pluća (pneumonia) ili jetre (hepatitis).
Žene koje su zaražene tokom trudnoće izložene su riziku od pobačaja, rađanja mrtve novorođenčadi, prevremenog porođaja ili male porođajne težine djeteta.
Hronična forma bolesti
Vrlo mali procenat ljudi (manje od pet odsto od 100 oboljelih) razviju ozbiljniju infekciju koja se naziva hronična Q groznica. Hronična Q groznica razvija se sedmicama ili godinama nakon akutne infekcije. Osobe s hroničnom Q groznicom često, ali ne i isključivo, razviju infekciju jednog ili više srčanih zalistaka (endokarditis). Osobe s endokarditisom mogu osjetiti noćno znojenje, umor, otežano disanje, gubitak težine ili oticanje ektremiteta.
Iz IJZ u cilju sprečavanja obolijevanja ljudi preporučuju sljedeće mjere:
Dezinfekcija prostorija u kojima su boravile inficirane životinje
Nošenje zaštitne opreme (maske, rukavice, naočare) prilikom obavljanja poslova koji uključuju kontakt sa životinjama, njihovim izlučevinama i kontaminiranom okolinom
Termička obrada prethodno nepasterizovanog mlijeka za sopstvene potrebe, kuvanjem na temperaturi ključanja
Pojačan epidemiološki nadzor
Lakić: Političke partije da u javnosti ne koriste kju groznicu kao političku temu
Udruženje stočara Danilovgrad pozvalo je nadležne organe da što hitnije utvrde svako, kako kažu, nestručno, nezakonito i neodgovorno postupanju u slučaju pojave kju groznice u Crnoj Gori, saopštio je sekretar Udruženja Vlado Lakić.
Udruženje je reagovalo povodom saopštena Instituta za javno zdravlje (IJZ) u kojem se navodi da su kju groznicom zaražene dvije osobe u Danilovgradu. IJZCG je saopštio i da su im tokom 2024. godine prijavljena dva slučaja kju groznice kod ljudi, oba su registrovana u junu, jedan u Bijelom Polju i jedan u Podgorici.
“Povodom zvanične objave Instituta za javno zdravije da su u opštini Danilovgrad potvrđeni prvi slučajevi obolijevanja od kju groznice, Udruženje stočara poziva nadležne organe da što hitnije utvrde svako nestručno, nezakonito i neodgovorno ponašanje u postupanju u konkretnim slučajevima, sa kojima smo upoznali menadžment Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede”, naveo je Lakić.
On kaže da će u slučaju nereagovanja nadležnih pozvati ne samo stočare i druge poljoprivredne proizvođače, već i sve građane koji dijele zabrinutost Udruženja da se priključe njihovom daljem djelovanju.
“Udruženje stočara Danilovgrad upućuje apel svim političkim partijama da u javnosti ne koriste kju groznicu kao političku temu, već da učine sve što je u njihovoj moći, kako bi što prije bolest stavili pod kontrolu, a zdravlje građana zaštitili, što je osnovni cilj i našeg djelovanja”, zaključio je Lakić.
Pogled.me/Adria