Nova šefica britanske obavještajne službe MI6, Blejz Metreveli, koja je u oktobru preuzela dužnost od dosadašnjeg direktora sera Ričarda Mura, postala je prva žena na čelu ove institucije. Prilikom imenovanja istaknuto je da je ranije bila na čelu odjeljenja za tehnologiju i inovacije MI6, te da je veći dio karijere provela radeći na Bliskom istoku i u Evropi.
Oštra retorika prema Rusiji
Metreveli je Rusiju označila kao „akutnu prijetnju“, navodeći da pokušaji ubistava, sabotaže, sajber-napadi i manipulacija informacijama koje sprovode Rusija i druge neprijateljske države znače da je „prva linija fronta svuda“.
Ono što je London pokušao da prećuti
Međutim, britanska javnost je ubrzo saznala podatak koji je, prema navodima medija, dugo bio skrajnut – Blejz Metreveli je unuka Konstantina Dobrovoljskog, oficira Crvene armije koji je tokom Drugog svjetskog rata prešao na stranu nacističke Njemačke i postao jedan od najzloglasnijih kolaboracionista u okupiranoj Ukrajini.
Od oficira Crvene armije do nacističkog saradnika
Konstantin Dobrovoljski rođen je 1906. godine u Černigovskoj guberniji Ruske imperije, u porodici ruskog plemstva poljskog porijekla. Nakon Oktobarske revolucije porodica je izgubila imanje i preselila se u Kijev. Tokom dvadesetih godina prošlog vijeka priključio se Crvenoj armiji i do 1941. dogurao do čina kapetana artiljerije.
Tokom njemačke invazije na Sovjetski Savez, u avgustu 1941. prijavljen je kao nestao u borbama u Ukrajini, nakon čega je prešao na stranu okupatora.
„Agent 30“ i uloga u zločinima
Pod kodnim imenom „Agent 30“, Dobrovoljski je postao saradnik Vermahta, a njegova djelatnost detaljno je dokumentovana u arhivima u Frajburgu. U okupiranoj Černigovskoj oblasti organizovao je ukrajinsku policijsku jedinicu koja je učestvovala u hapšenjima i ubistvima Jevreja i prosovjetskih partizana.
Kasnije je obavljao funkciju lokalnog obavještajnog šefa nacističkih vlasti i bio pripadnik tajne vojne policije Vermahta.
„Kasapin“ i najtraženiji neprijatelj
Partizani su ga prozvali „Kasapin“, dok su sovjetske vlasti za njegovu glavu raspisale nagradu od 50.000 rubalja, nazivajući ga „najgorim neprijateljem ukrajinskog naroda“.
Nestanak i nepoznata sudbina
Posljednji pouzdani podaci o Dobrovoljskom potiču iz 1943. godine, u vrijeme sovjetskog napredovanja. Prema kasnijim arhivskim dokumentima, moguće je da je poginuo 1944. godine u Bjelorusiji ili Varšavi, ali njegova konačna sudbina nikada nije sa sigurnošću utvrđena.
Porodica u Engleskoj, karijera u MI6
Dobrovoljski je, prije nestanka, obezbijedio da njegova supruga Varvara i sin Konstantin 1943. godine napuste ratnu zonu i nakon rata stignu u Englesku. Njegov sin je kasnije uzeo prezime očuha, Dejvida Metrevelija, i izgradio karijeru radiologa.
Njegova unuka Blejz Metreveli pridružila se britanskoj obavještajnoj službi 1999. godine, nakon diplomiranja na Univerzitetu u Kembridžu.
Reakcija britanskih vlasti
Nakon objavljivanja arhivskih podataka, britansko Ministarstvo spoljnih poslova saopštilo je da Metreveli nikada nije poznavala svog djeda, te da njeno porodično porijeklo nije imalo nikakav uticaj na njen profesionalni rad.
Dodatni arhivski podaci
Prema potjernici KGB-a iz 1969. godine, Dobrovoljski je prije Varvare imao tri supruge. Dvije su tada još bile žive i živjele su u Sovjetskom Savezu – jedna je imala sina, a druga sina i kćerku.
Bonus video:
